Pielęgniarstwo onkologiczne

972
Pielęgniarstwo onkologiczne
EveryPixel.com

Choroba nowotworowa dotyczy coraz większej ilości ludzi na całym świecie. Wraz ze wzrostem zachorowalności na nowotwory złośliwe rośnie zapotrzebowanie na profesjonalną, holistyczną opiekę pielęgniarską w dziedzinie onkologii. Działania podejmowane przez pielęgniarki onkologiczne nie ograniczają się tylko do opieki nad pacjentem na różnych etapach choroby, ale obejmują również działalność profilaktyczną, edukacyjną i naukową.

Pielęgniarki sprawujące opiekę nad pacjentami z chorobą nowotworową mogą rozwijać swoje kompetencje zawodowe poprzez różnego rodzaju kształcenie podyplomowe. Zaliczyć tu możemy:

Szkolenie specjalizacyjne („specjalizacja”) mające na celu uzyskanie przez pielęgniarkę specjalistycznej wiedzy i umiejętności w dziedzinie pielęgniarstwa onkologicznego (art. 67 ust. 1 ustawy z dnia 15 lipca 2011 r. o zawodach pielęgniarki i położnej). Po odbyciu 800 godzin dydaktycznych, zgodnych z programem szkolenia specjalistycznego, ustalonym przez Centrum Kształcenia Podyplomowego Pielęgniarek i Położnych (CKPPiP) oraz zdaniu egzaminu państwowego, pielęgniarka uzyskuje tytuł specjalisty w dziedzinie pielęgniarstwa onkologicznego.

Kurs kwalifikacyjny, którego celem jest uzyskanie przez pielęgniarkę wiedzy i umiejętności do udzielania określonych świadczeń zdrowotnych wchodzących w zakres  pielęgniarstwa onkologicznego (art.71 ust.1 ustawy z dnia 15 lipca 2011 r. o zawodach pielęgniarki i położnej). Kurs kwalifikacyjny w dziedzinie pielęgniarstwa onkologicznego  obejmuje 240 godzin dydaktycznych (zgodnych z programem szkolenia CKPPiP) i kończy się egzaminem teoretycznym albo praktycznym. Rodzaj egzaminu ustala organizator kształcenia.

Kurs specjalistyczny, którego celem jest uzyskanie przez pielęgniarkę lub położną wiedzy i umiejętności do wykonywania określonych czynności zawodowych przy udzielaniu świadczeń pielęgnacyjnych, zapobiegawczych, diagnostycznych, leczniczych lub rehabilitacyjnych (art.72 ust. 1 ustawy z dnia 15 lipca 2011 r. o zawodach pielęgniarki i położnej). Program i długość trwania kursu specjalistycznego jest ustalony przez CKPPiP. Kurs specjalistyczny kończy się egzaminem.

Przykładowe kursy specjalistyczne mogące mieć zastosowanie w opiece nad pacjentami z chorobą nowotworową:

  • kompresjoterapia,
  • leczenie ran,
  • opieka nad dzieckiem z chorobą nowotworową,
  • opieka nad pacjentem poddawanym procedurom diagnostycznym i terapeutycznym z użyciem otwartych źródeł promieniowania,
  • opieka nad pacjentem ze stomią jelitową,
  • podstawy opieki paliatywnej,
  • żywienie dojelitowe i pozajelitowe dla pielęgniarek,
  • opieka pielęgniarska nad chorymi dorosłymi w leczeniu systemowym nowotworów,
  • terapia bólu ostrego i przewlekłego u dorosłych.

Kurs dokształcający, celem jego jest pogłębienie i aktualizację wiedzy i umiejętności zawodowych pielęgniarki lub położnej (art. 73 ust.1 ustawy z dnia 15 lipca 2011 r. o zawodach pielęgniarki i położnej). Program kształcenia, w przypadku kursu dokształcającego, opracowuje organizator tego kształcenia.

Przykłady kursów dokształcających:

  • kompresjoterapia u pacjentów z obrzękiem limfatycznym,
  • podstawy wykonania manualnego drenażu limfatycznego,
  • pielęgnacja portów naczyniowych, kontaktów centralnych, wkłuć obwodowych,
  • aspekty leczenia ran.

Studia podyplomowe, które można podjąć po ukończeniu studiów magisterskich. W opiece nad pacjentami z chorobą nowotworową bardzo przydatne mogą być np. studia podyplomowe z zakresu psychoonkologii.

Oprócz szkoleń formalnych, opisanych powyżej, możliwe jest również ustawiczne dokształcanie poprzez szkolenia nieformalne np. wewnątrzzakładowe, wewnątrzoddziałowe, zjazdy naukowe, konferencje. Ciągła aktualizacja wiedzy z zakresu onkologii i pielęgniarstwa onkologicznego jest konieczna z uwagi na wprowadzanie nowych terapii przeciwnowotworowych oraz nowych standardów i procedur dotyczących praktyki pielęgniarskiej.

Ważną rolę, w rozwoju pielęgniarstwa onkologicznego, odgrywają stowarzyszenia zawodowe krajowe i międzynarodowe. Celem ich jest doskonalenie edukacji i praktyki zawodowej, między innymi poprzez prowadzenie badań naukowych z zakresu pielęgniarstwa, organizowanie konferencji, szkoleń, kongresów oraz stałą wymianę doświadczeń.

Stowarzyszenia krajowe:

Stowarzyszenia międzynarodowe:

Bibliografia:

  1. R. Matyjasek, A. Koper, Rozwój i kierunki rozwoju pielęgniarstwa onkologicznego, (W) M. Łuczyk, Z. Szadowska-Szlachetka, B. Ślusarska, Standardy i procedury w pielęgniarstwie onkologicznym, PZWL, Warszawa 2017.
  2. A. Koper, E. Madejewska, Stowarzyszenia działające na rzecz rozwoju pielęgniarstwa onkologicznego, (W) M. Łuczyk, Z. Szadowska-Szlachetka, B. Ślusarska, Standardy i procedury w pielęgniarstwie onkologicznym, PZWL, Warszawa 2017.
  3. Statut Polskiego Stowarzyszenia Pielęgniarek Onkologicznych, 2012 (data dostępu 16.04.2018).
  4. Ustawa z dnia 15 lipca 2011 o zawodach pielęgniarki i położnej, Dz.U. 2011 Nr 174 poz. 1039 (dostęp 16.04.2017).
  5. Centrum Kształcenia Podyplomowego Pielęgniarek i Położnych (data dostępu 16.04.2018).
Poprzedni artykułSposoby poprawy przestrzegania zaleceń terapeutycznych przez pacjentów
Następny artykułScyntygrafia kości